Zoek een test
Trombocytenfunctieonderzoek
- Ook wel bekend als:
- trombocytenaggregatie-onderzoek
- Officiële naam:
- Trombocytenfunctieonderzoek
- Verwante testen:
- PT, aPTT, trombocytentelling, vWf, bloedingstijd
In vogelvlucht
Waarom deze test?
Om de oorzaak van een verhoogde bloedingneiging en een verlengde bloedingstijd te onderzoeken.
Welk materiaal?
Bloed
Monster
Wat wordt getest?
De test onderzoekt het functioneren van de trombocyten. Trombocyten (bloedplaatjes) zijn de kleinste bloedcellen die voorkomen in het bloed. Zij spelen een belangrijke rol in het bloedstollingproces. Bij beschadiging van een bloedvat (wond) ontstaat een bloeding die gestold moet worden. Het stollingsproces wordt op gang gebracht door trombocyten die op de plek van de beschadiging samenklonteren (aggregatie) en aan de vaatwand plakken.
De test bepaalt met behulp van een zogeheten aggregometer het vermogen van trombocyten om onder invloed van bepaalde activatoren, zoals ADP en collageen, te aggregeren (samenklonteren). Aan de hand van het ontstane aggregatiepatroon kan de onderliggende oorzaak van een verstoorde bloedstolling worden onderzocht. Een afwijkende trombocytenfunctie (trombocytenfunctiestoornis) kan erfelijk zijn of later in het leven ontstaan (verworven). Een trombocytenfunctiestoornis leidt bij verwonding tot een hogere bloedingsneiging en een verlengde bloedingstijd.
Hoe wordt het materiaal verkregen?
Een buisje bloed wordt afgenomen uit een ader aan de binnenkant van de arm, meestal in de plooi van de elleboog. Om deze ader goed te kunnen zien en voelen wordt een stuwbandje strak om de bovenarm getrokken. In de ader wordt geprikt met een holle naald waardoor het bloed in het buisje wordt gezogen. De naald wordt maar één keer gebruikt en daarna vernietigd.
De test
Wanneer wordt deze test gedaan?
De trombocytenfunctietest wordt vaak aangevraagd voor patiënten met een bloedingneiging, waarbij een verlengde bloedingstijd is gemeten. De dokter wil met behulp van deze test de onderliggende oorzaak van de trombocytenfunctiestoornis achterhalen. De meest voorkomende erfelijke stoornis is de ziekte van Von Willebrand. Hierbij is er te weinig, of niet goed functionerend, Von Willebrand-factor in het bloed aanwezig. Dat is een stof die nodig is om de trombocyten aan de vaatwand te kunnen plakken.
Meer zeldzame vormen van erfelijke functiestoornissen in de trombocyten zijn de ziekte van Glanzmann, de ziekte van Bernard-Soulier en de zoganaamde 'storage pool disease'.
Een verworven trombocytenfunctiestoornis kan chronisch zijn, zoals bij een nierfunctiestoornis of een beenmergziekte, maar ook tijdelijk als gevolg van bepaald medicijngebruik bijvoorbeeld aspirine en andere pijnstillers zoals NSAID's.
Wat betekent de uitslag?
Normaal
Het aggregatiepatroon van trombocyten is bij gezonde mensen normaal. Bij trombocytenfunctiestoornissen kan het aggregatiepatroon, afhankelijk van de stoornis, ook afwezig zijn of een tussenvorm aannemen zoals ‘verlaagd tot normaal' of ‘normaal tot afwezig'.
Afwijkingen
Aangeboren trombocytenfunctiestoornis | ADP | adrenaline | collageen | arachidonzuur | ristocetine |
---|---|---|---|---|---|
ziekte van Glanzmann-Naegeli | afwezig | afwezig | afwezig | afwezig | normaal |
ziekte van Bernard-Soulier | normaal | normaal | normaal | normaal | afwezig |
storage pool disease | verlaagd*/normaal | verlaagd*/normaal | verlaagd**/normaal | verlaagd/normaal | normaal |
secretieafwijkingen | verlaagd*/normaal | verlaagd*/normaal | verlaagd**/normaal | verlaagd/normaal | normaal |
ziekte van von Willebrand | normaal | normaal | normaal | normaal | normaal/afwezig |
Verworven trombocytenfunctiestoornis | ADP | adrenaline | collageen | arachidonzuur | ristocetine |
---|---|---|---|---|---|
uremie | verlaagd*/normaal | verlaagd*/normaal | verlaagd | verlaagd/normaal | verlaagd/afwezig |
medicijnen | verlaagd*/afwezig | verlaagd*/afwezig | normaal | verlaagd/afwezig | normaal |
myeloproliferatieve ziekten | verlaagd/normaal | verlaagd/normaal | verlaagd/normaal | verlaagd/normaal | normaal |
* alleen primaire aggregatie aanwezig
**bij lage concentratie collageen
Nog vragen?
De informatie over deze test komt van deskundigen uit het ziekenhuislaboratorium. Daar worden dagelijks vele honderden testen uitgevoerd. Laboratoriumspecialisten zorgen er voor dat dit op een veilige en juiste manier gebeurt. Zij adviseren de dokter bij afwijkende uitslagen en ingewikkelde problemen.
Heeft u naar aanleiding van deze informatie nog een vraag? Stel deze aan een klinisch chemicus.
© 2023 Nederlandse Vereniging voor Klinische Chemie en Laboratoriumgeneeskunde, laatst bijgewerkt 01-11-2014